بدون شک دوربین گوشی‌های موبایل امروزی نسبت به حتی پنج سال پیش رشد چشمگیری کرده‌اند. این پیشرفت عکاسی موبایل را به چیزی تبدیل کرده که همگان می‌توانند به آن بپردازند. حال همه‌ی ما به دوربین و دریایی از اپلیکیشن‌ها دسترسی داریم که عکاسی و ویرایش عکس را سریع و آسان می‌کنند. البته نباید تصور کنید که عکاسی با دوربین گوشی موبایل به این معنی است که نیازی به رعایت هیچ نکته‌ی خاصی نداریم. درست مانند استفاده از یک دوربین عادی، هنگام استفاده از دوربین گوشی موبایل هم لازم است از برخی اشتباهات رایج اجتناب کنید. در غیر این صورت ممکن است از نتیجه‌ی عکس‌هایی که می‌گیرید چندان راضی نباشید. اگر دوست دارید با سه اشتباه رایج در عکاسی موبایل آشنا شوید که اجتناب از آن‌ها تاثیر مثبت زیادی روی عکس‌های موبایلی‌تان خواهد گذاشت.

راز کلیدی عکاسی پرتره، بیش از اینکه به تنظیمات دوربین بستگی داشته باشد، ارتباط برقرار کردن و سازگاری با مدل است. اما در هنگام عکاسی، زمانی که در حال نورپردازی هستید و روی به تصویر کشیدن حالات چهره مدل تمرکز دارید، ممکن است برخی از تنظیمات را نادیده بگیرید و در نتیجه نتوانید عکسی رضایت بخش بگیرید. در این مطلب قصد داریم تنظیمات دوربینی که عکاسان پرتره گاها می توانند آن ها را اشتباه اعمال کنند، بررسی کنیم و چگونگی تصحیح آنها را نشانتان دهیم.

اشتباه اول عکاسی: استفاده از زوم (دیجیتال)

وقتی با یک دوربین رایج مانند دوربین DSLR عکاسی می‌کنید، لنز دوربین شما به صورت فیزیکی برای زوم کردن روی سوژه حرکت می‌کند. حتی بسیاری از دوربین‌های کامپکت هم به زوم اپتیکال مجهز هستند که در واقع برای نزدیک شدن تصویر به صحنه لنز را بلندتر می‌کند. ولی دوربین اغلب گوشی‌های موبایل لنزی با قابلیت زوم کردن ندارند. دوربین بیشتر گوشی‌ها برای رسیدن به چیزی شبیه به زوم از قابلیتی با نام زوم دیجیتال استفاده می‌کنند.

مشکل اصلی زوم دیجیتال این است که در این روش در واقع اصلا زومی در کار نیست. به جای آن بهتر است زوم دیجیتال را به عنوان نوعی برش دادن در نظر بگیرید. هنگام استفاده از زوم دیجیتال، تنها کاری که گوشی موبایل می‌کند این است که عکس را بر اساس کادری که از قبل مشخص کرده‌اید برش دهد. حتی اگر یک بار از زوم دیجیتال در دوربین گوشی موبایل استفاده کنید، متوجه خواهید شد که چرا این کار اشتباه است. کیفیت تصویر حاصل از زوم دیجیتال بسیار بد است و ظاهر پیکسلی شده‌ی ناخوشایند آن، عکس را به کلی خراب می‌کند؛ با وجود تمام ویژگی‌های خوب دیگری که این عکس ممکن است داشته باشد.

هنگام عکاسی با دوربین گوشی موبایل همیشه بهتر است برای زوم کردن به صورت فیزیکی به سوژه نزدیک‌تر شوید. ولی اگر به هر دلیل امکان نزدیک شدن به سوژه وجود نداشت، به جای استفاده از زوم دیجیتال، می‌توانید صبر کنید و تصویر را پس از عکاسی برش دهید. به هر حال زوم دیجیتال هم کاری بیشتر از برش دادن تصویر انجام نمی‌دهد. بنابراین بهتر است برش دادن را به زمان ویرایش عکس محول کنید. با این کار هنگام ویرایش عکس تمام پیکسل‌های تصویر اصلی را هنوز در اختیار دارید.

اشتباه دوم عکاسی: پاک نکردن لنز

پاک نکردن لنز شاید رایج‌ترین اشتباه میان عکاسان موبایل باشد. از آنجا که خارج کردن گوشی از جیب و شروع عکاسی با آن بسیار ساده است، اغلب مواقع عجله‌ی ما برای از دست ندادن موقعیت باعث می‌شود پاک کردن لنز را فراموش کنیم. شاید دلیل دیگر بی‌توجهی ما به پاک کردن لنز دوربین گوشی موبایل این باشد که دیدن تاثیر کثیفی‌های لنز هنگام بازبینی عکس روی صفحه گوشی موبایل هم سخت است. صفحه‌ی گوشی موبایل نه تنها کوچک است، بلکه احتمالا خودش هم خیلی تمیز و عاری از لکه و گرد و غبار نیست. با این حال همان‌طور که هنگام عکاسی با دوربین DSLR یا کامپکت دوست ندارید گرد و غبار یا لکه‌های روی لنز عکستان را خراب کند، فراموش نکنید پیش از عکاسی با دوربین موبایل هم باید لنز را پاک کنید.

یکی از کارهایی که می‌تواند کمک کند پاک کردن لنز را فراموش نکنید، یا حتی مشکل زوم کردن را که پیش‌تر گفته شد حل کنید، استفاده از لنزهای مخصوص دوربین گوشی‌های موبایل است. به طور معمول همه عادت دارند هنگام متصل کردن لنز به دوربین آن را پاک کنند. بنابراین استفاده از لنز روی دوربین گوشی موبایل هم به شما یادآوری خواهد کرد که پیش از عکاسی لنز را پاک کنید.

اشتباه سوم عکاسی: استفاده نکردن از سه پایه در عکاسی موبایل

اکثر ما به طور معمول برای عکاسی با موبایل از سه پایه استفاده نمی‌کنیم. در واقع استفاده از سه پایه حتی اندکی با نفس عکاسی موبایل که سرعت بالا و رهایی از لوازم جانبی دست و پاگیر است تناقض دارد. ولی درست مانند تمام دوربین‌های دیگر، دوربین گوشی موبایل هم ممکن است در اثر لرزش دچار مشکل شود. قطعا هیچ کس دوست ندارد در اثر لرزش دوربین با عکسی تار روبرو شود.

اگر از قبل یک سه پایه در اختیار دارید، احتمالا می‌توانید با استفاده از یک نگهدارنده‌ی گوشی موبایل، مانند نگهدارنده‌های مونوپادها، آن را با گوشی موبایتان سازگار کنید. ولی اگر سه پایه ندارید و نمی‌خواهید هزینه‌ی زیادی را صرف خریدن یک سه پایه کامل کنید، سه‌پایه‌های خاص دوربین گوشی موبایل وجود دارد که حتی امکان استفاده از آن‌ها با دوربین‌های بزرگ‌تر را هم خواهید داشت.

استفاده از سه پایه، علاوه بر این که با ثابت کردن گوشی موبایل امکان ثبت تصاویر کاملا شفاف را فراهم می‌کند، اجازه می‌دهد خلاقیت خود را با ورود به حوزه‌های نظیر عکاسی با نوردهی طولانی یا ویدیوهای تایم‌لپس گسترش دهید. هر دوی این تکنیک‌های را می‌توانید با استفاده از دوربین گوشی موبایل اجرا کنید. بسته به مدل گوشی حتی ممکن است برای اجرای آن‌ها نیازی به دانلود کردن اپلیکیشن جدیدی هم نداشته باشید.

به نظر ما اشتباه محض است که خود را از لذت تکنیک‌های مختلف عکاسی که می‌توان با قرار دادن گوشی موبایل روی سه پایه انجام داد محروم کنید. به ویژه با در نظر گرفتن این که اغلب سه‌پایه‌های مخصوص موبایل واقعا قیمت اندکی دارند. به هر حال همه‌ی ما دوست داریم عکس‌هایی بگیریم که باعث افتخار ما باشد؛ تفاوتی هم نمی‌کند که با یک دوربین DSLR فول فریم عکاسی می‌کنیم، یا دوربین گوشی موبایل.

4. اشتباه چهارم عکاسی: استفاده از نقطه اتوفوکوس اشتباه

همیشه در هنگام عکاسی پرتره کنترل انتخاب نقطه اتوفوکوس (نقطه فوکوس خودکار – AF point ) را به دست بگیرید. اگر انتخاب آن را به دوربین بسپارید، ممکن است در نقطه‌ای که می‌خواهید واضح و شارپ باشد قرار نگیرد، که در عکاسی پرتره این نقطه معمولا چشم‌های مدل است.

دو راه حل در اینجا وجود دارد: استفاده از نقطه اتوفوکوس مرکزی برای قفل کردن فوکوس بر روی چشم‌ها (یا نزدیک‌ترین چشم به دوربین)، سپس ترکیب بندی مجدد و عکاسی یا انتخاب نقطه فوکوسی که روی چشم مدل قرار بگیرد.

راه اول معمولا سریعتر است و اکثر عکاسان پرتره آن را ترجیح می‌دهند، چراکه نقطه اتوفوکوس مرکزی از بیشترین حساسیت برخوردار است.

البته زمانی که با لنز واید تری (عریض تری) به فرد نزدیک می‌شوید، حرکت صفحه فوکوس (بُرشی از صحنه که در فوکوس است) به دلیل حرکت دوربین موجب می‌شود که چشم‌ها واضح و شارپ به تصویر کشیده نشوند. به ویژه در عکاسی پرتره که از دیافراگم باز استفاده می‌شود این موضوع کاملا قابل مشاهده است.

به همین علت استفاده از نقطه اتوفوکوس خارج از مرکز روند کار شما را در طولانی مدت آسانتر می‌سازد.
 

5. اشتباه پنجم عکاسی: استفاده از سرعت شاتر پایین

معمولا افراد زیادی در مورد سرعت شاتر به خطا می‌افتند. مُد تقدم دیافراگم (Aperture Priority) یکی از رایجترین مد‌ها برای عکاسی پرتره می‌باشد، چون این مد کنترل بیشتری بر دیافراگم و متعاقبا عمق میدان (DOF) در اختیار عکاس می‌گذارد.

عمق میدان کمتر، به معنای این است که مقدار کمتری از عکس شارپ می‌شود و به این صورت شما قادر خواهید بود پس زمینه را محو کرده و سوژه یا سوژه‌هایتان را در عکس متمایز نمایید.

دوربین می‌تواند سرعت شاتر را در مد تقدم دیافراگم کنترل نماید به همین علت ممکن است آن را فراموش کنید. بنابراین اگر نور محیط کاهش یابد و یا اینکه دوربین را بر دیافراگم بسته‌تری تنظیم نمایید ممکن است سرعت شاتر برای ثبت عکسی شارپ کافی نباشد (دوربین سرعت شاتر پایینی را انتخاب کند).

کلید تنظیم سرعت شاتر هنگامی که دوربین به دست (بدون سه پایه) عکاسی می کنید به این صورت است که باید سرعت شاتری را انتخاب کنید که آهسته تر از معکوس فاصله کانونی‌تان نباشد. برای نمونه برای لنزی ۸۰میلیمتری باید از سرعت شاتری معادل با ۸۰/۱ثانیه یا سریعتر استفاده نمایید. ما توصیه می‌کنیم از سرعتی دو برابر حداقل سرعت شاتر مجاز استفاده نمایید. پس برای لنز ۸۰میلیمتری بهتر است از سرعت شاتری برابر با ۱۶۰/۱ثانیه استفاده نمایید.

یک راه برای جلوگیری از کاهش سرعت شاتر، عکاسی در مد تقدم سرعت شاتر(Shutter Priority) می‌باشد. اینکار شما را قادر می‌سازد تا سرعت شاتر را تنظیم کنید و دوربین نیز دیافراگم را برای شما تنظیم می‌کند. در اینجا ممکن است DOF بیش از اندازه افزایش یابد و پس زمینه ای حواس پرت کن داشته باشید (پس زمینه به اندازه کافی تار یا مات نشود).

راه دیگر استفاده از قابلیت ایزو خودکار (Auto ISO) دوربین است که سرعت شاتر مناسب برای عکاسی بدون سه پایه را برایتان فراهم می‌آورد.

در واقع استفاده از ایزو خودکار همراه با مد دستی (Manual mode) بیشترین انعطاف را در اختیارتان قرار می‌دهد. با این تنظیم می‌توانید دیافراگم یا سرعت شاتری که می‌خواهید را انتخاب نمایید و در عین حال دوربین به طور خودکار ایزو را تنظیم می کند تا نوردهی ثابتی برای تنظیمات مورد نظرتان داشته باشید.
 

6. اشتباه ششم عکاسی: عکاسی با مد تک عکس – Single shot drive mode

با اینکه مد عکاسی متوالی (پیوسته یا continuos) در عکاسی ورزشی و حیات وحش مناسب تر است، ولی اگر می‌خواهید تغییرات ظریف حالات چهره افراد را ثبت کنید این مد می‌تواند در عکاسی پرتره نیز به همان اندازه مفید باشد.

در مد عکاسی تک عکس (single shot) شما باید دائما انگشتتان را از روی دکمه شاتر بردارید تا بتوانید عکس بعدی را ثبت نمایید.

اگر دوربینتان را شخصی سازی نکرده‌اید که اتوفوکوس (فوکوس خودکار) با دکمه شاتر فعال نشود، هر بار که می‌خواهید عکس جدیدی بگیرید، دوربین مجددا سعی بر انجام فوکوس می‌کند.

زیبایی استفاده از مد عکاسی متوالی (continuous drive mode) این است که شما می‌توانید تعدادی عکس را پشت سر هم و با فوکوس قفل شده بگیرید. اگر هر بار سه یا چهار عکس پی در پی ثبت نمایید بعدا می‌توانید بهترین عکس را از هر حالت انتخاب کنید.

همچنین اینکار موجب می‌شود تا شانس شما برای ثبت عکسی شارپ افزایش یابد. البته از اینکه مثل رگبار دستتان را روی دکمه شاتر نگه دارید اجتناب کنید، چون اینکار باعث می‌شود عکس‌های مشابه بسیاری داشته باشید که عملیات ویرایش را برایتان دشوارتر می‌سازد.
 

7. اشتباه هفتم عکاسی: سرعت همگام سازی فلاش تکمیلی در روزهای آفتابی

زمانی که قصد دارید در روزی صاف و آفتابی در فضای باز به عکاسی پرتره بپردازید، بهتر است از یک رفلکتور یا فلاش تکمیلی (fill-flash – فلاش پُر کننده) استفاده نمایید تا سایه های زشت و تیره ای که به خاطر خورشید بالای سر ایجاد شده اند را حذف نمایید.

در واقع یک راه کاربردی این است که مدل را در جایی قرار دهید که خورشید در پشتش قرار گیرد، به این صورت چشمانشان را به خاطر تابش نور نمی‌بندند و با فلاش تکمیلی نیز می‌توانید نوردهی را تراز نمایید.

یکی از تنظیماتی که عکاسان معمولا در هنگام استفاده از این تکنیک به اشتباه انجام می‌دهند، سرعت شاتر است. فلاش‌ها محدود به سرعت همگام سازی (sync speed) هستند. سرعت همگام سازی به معنای سریع ترین سرعت شاتری است که در هنگام استفاده از فلاش می‌توان بر روی دوربین تنظیم کرد. در مدلهای مختلف دوربین این عدد فرق می‌کند ولی معمولا در حدود ۲۰۰/۱ الی ۲۵۰/۱ ثانیه قرار دارد.

عکاسی در روزی آفتابی با دیافراگمی باز به این معناست که سرعت شاتر مورد نیاز نوردهی از این سرعت همگام سازی فراتر می رود.

اما از آنجایی که دوربین به سرعت همگام سازی پایین‌تری سویچ می کند، حسگر مدت طولانی‌تر از حدی که باید باشد در مواجهه با نور محیطی باقی می‌ماند. نتیجه چیست؟ پرتره ای که شدیدا نوردهی بیش از حدی دارد (بسیار overexposed).

یک راه برای حل این مشکل استفاده از دیافراگم بسته‌تر می‌باشد ولی این می‌تواند پس زمینه را شارپ کند (پس زمینه ای واضح که حواس بیننده را پرت می کند). برای پیشگیری از آن می‌توانید از یک فیلتر ND (کاهنده نور – Neutral Density) بر روی لنزتان استفاده نمایید.

با اینکار در واقع مقدار نور وارد شده به لنز را کاهش می‌دهید که موجب می‌شود حتی زمانی که از دیافراگم باز و ایزو پایین استفاده می‌کنید نوردهی نور طبیعی به سرعت همگام سازی فلاش نزدیک شود.

برخی از فلاش‌ها از قابلیتی به نام مد همگام سازی با سرعت بالا (high-speed sync mode) برخوردار هستند که شما را قادر می‌سازد از فلاش تکمیلی در سرعت‌ شاتر‌های خیلی سریعتری استفاده نمایید. عیب این مد این است که باعث میشود قدرت فلاش کاهش یابد و از اینرو باید آن را در فاصله‌ی نزدیکتری به سوژه قرار دهید.
 

8. اشتباه هشتم عکاسی: تنظیم نکردن تراز سفیدی قبل از عکاسی

اکثر اوقات ما بر تنظیمات تراز سفیدی خودکار (Auto White Balance یا AWB) تکیه می‌کنیم چون این قابلیت در عکاسی روزمره واقعا کاربرد خوبی دارد. ولی زمانی که قصد عکاسی پرتره را دارید بهتر است یکی از تنظیمات تراز سفیدی پیش فرض (preset) که با شرایط محیط می خواند را انتخاب نمایید.

در حالت AWB ممکن است دوربین تراز سفیدی را به درستی انجام ندهد و عکس شما خیلی آبی یا خیلی نارنجی به نظر برسد. البته این موضوع به خودی خود مشکلی ندارد، شما می‌توانید عکاسی را با فرمت RAW انجام دهید و بعدا تراز سفیدی عکس‌هایتان را تنظیم نمایید (هنگام ویرایش عکس).

مشکل اصلی AWB این است که از ثبات لازم برخوردار نیست. ممکن است دوربین در بین عکس‌های مختلف حتی در صورت تغییر نکردن وضعیت نورپردازی، تراز سفیدی را تغییر دهد.

این موضوع کار شما را در زمان ویرایش عکس‌ها دشوارتر می‌کند و مجبور می‌شوید تنظیمات تراز سفیدی هر عکس را به صورت مجزا تغییر دهید و نمی‌‌توانید یک تراز سفیدی را برتمامی عکس‌ها اعمال نمایید (ویرایش گروهی عکس ها را دشوار می کند).
 

9. اشتباه نهم عکاسی: تکیه کردن بر نورسنجی الگویی

اگر نورپردازی مدلتان به خوبی انجام گرفته باشد و هیچ ناحیه خیلی روشن یا تیره‌ای (سایه عمیق) در تصویر وجود نداشته باشد با استفاده از نورسنجی الگویی یا pattern metering (یا نورسنجی Matrix یا همان Evaluative) قاعدتا باید نتیجه‌ی خوبی بگیرید.

ولی اگر می‌خواهید از پس زمینه تیره یا روشنی استفاده نمایید تا سوژه‌تان متمایز به نظر برسد ممکن است چهره سوژه به درستی نوردهی نشود.

البته شما می‌توانید برای تصحیح آن از جبران نوردهی استفاده نمایید، ولی به این صورت نمی‌توانید تمام تمرکزتان را صرف مدل کنید. یک راه بهتر استفاده از مد نورسنجی تمرکز بر میانه (centre-weighted) یا نورسنجی نقطه‌ای (partial/spot metering) می‌باشد.

همانطور که از نام نورسنجی مرکزی پیداست، این مد در صورتی که سوژه در میانه کادر قرار داشته باشد کاربرد خوبی خواهد داشت و مد نورسنجی نقطه‌ای شما را قادر می‌سازد تا خوانش نورسنجی را از روی پوست سوژه انجام دهید و آن تنظیمات را قفل کنید (با فشردن دکمه قفل نوردهی خودکار AE).

اگر نور محیط ثابت است (نورپردازی ثابت و بدون تغییر است) می‌توانید نوردهی را به صورت دستی انجام داده و عکاسی پرتره خود را آغاز نمایید.

منبع 1 خبر منبع 2 خبر